Widawa (1802)

Tytuł: Plan der Sztat Widawa nahdem es verbrent ist, goherig dem Erbher Herrn Xaverius Stolnik von Turski

Rok: 1802

Język: niemiecki

Autor: Antoni Marszewski.

Toponimy:-.

Źródło: AGAD w Warszawie. Zbiór kartograficzny, sygn. 402-124-18-0001

Historyczne mapy regionu sieradzkiego:

Opis Jakuba Jurka.

Nazwa: Plan der Sztat Widawa nahdem es verbrent ist... [Plan miasta Widawy po jego spaleniu...]

Data: 1802 r.

Autor: [Antoni] Marszewski

Skala: ?, w prętach reńskich

Nakładka: http://sparkdesign.pl/wp-con…/gismaps_maps/widawa/index.html

Zespół, sygnatura: AGAD, Zbiór kartograficzny, sygn. 124-18.

Opis: W 1802 r. ogromny pożar pochłonął Widawę, wówczas miasto. Władze pruskie wykorzystały ten fakt do uregulowania układu przestrzennego miasta. Opisywany plan jest dokumentem, który powstał właśnie w tym celu. Ukazuje on jednak jedynie centrum miasteczka, to jest dzisiejszy Rynek T. Kościuszki oraz odchodzące od niego drogi wraz z ich odgałęzieniami. Na planie przedstawiono dawny oraz nowy, planowany układ działek w mieście, oznaczając ich granice kolejno kolorem czarnym i czerwonym. Przy większości starych działek dopisano numer porządkowy oraz nazwisko właściciela. W warstwie planowanej kolorem czerwonym wpisano też właścicieli uregulowanych i nowowyznaczonych parceli. W większości nowe parcele odpowiadały starym, wprowadzono tylko ład przestrzenny i regularność. Sporadycznie wyznaczano zupełnie nowe działki. 

Wszystkie działki na planie zostały też zaznaczone odcieniami kolorów fioletowego, czerwonego, żółtego i zielonego, oznaczającymi kolejno działki żydowskie, dworskie (spadkobierców stolnika Ksawerego Turskiego), mieszczańskie i proboszcza. Oznaczono kilka budynków, również tych spalonych – w tym kościół parafialny, dworską karczmę, skład mięsa (Fleischbank) oraz planowany budynek rzeźni. W tabeli wymieniono też długości i szerokości działek w nowym układzie przestrzennym.

Tabela wymienia też dwie ulice w mieście: Warszawską oraz Wrocławską, a także Rynek (Ring). Stare drogi istniejące w mieście przed pożarem oznaczone są linią kropkowaną. Widać również fragmenty rzeki Nieciecz (nie podpisana) oraz wał (szraf) na południe od Rynku.

Niewielka część planu po jego lewej górnej stronie jest urwana, odpowiada ona zachodniemu narożnikowi Rynku i ulicy Wrocławskiej. Fragment ten jest widoczny na kopii mapy wykonanej w 1805 r.

Plan pochodzi ze zbiorów Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie